Konto w banku – wszystko, co warto wiedzieć

Zacznijmy od tego, czym jest konto bankowe. Konto, również nazywane rachunkiem, to coś na kształt wirtualnego portfela obsługiwanego przez wybrany przez właściciela bank komercyjny, który często za tę obsługę pobiera opłatę.

Każde konto bankowe posiada unikatowy numer, który składa się z 26 cyfr. Przy przelewach międzynarodowych do tego numeru dodaje się również litery PL (oznaczające Polskę).

Co jest potrzebne, aby otworzyć konto bankowe?

Otwarcie konta w banku jest w obecnych czasach stosunkowo łatwe, a banki prześcigają się w ofertach darmowych kont dla nowych klientów. Możesz otworzyć swój rachunek osobiście – w wybranym oddziale banku, przez jego stronę internetową lub aplikację mobilną, lub telefonicznie – dzwoniąc na numer infolinii.

Konkurencja na rynku bankowym sprawia, że wymogi dotyczące otwarcia konta bankowego zostały maksymalnie uproszczone. Jedyne, co musisz zrobić, to:

  • przedstawić dokument tożsamości,
  • wypełnić odpowiedni wniosek,
  • spełnić kryteria wiekowe.

WAŻNE:

Decydując się na otwarcie konta w banku, pamiętaj, że:

  • oprócz dowodu osobistego lub paszportu niektóre banki uznają prawo jazdy, legitymacje szkolne lub uczelniane,
  • niektóre banki odmawiają założenia konta bez numeru PESEL (co jest istotne w przypadku obcokrajowców),
  • wymagany jest jedynie adres korespondencyjny, który nie musi być miejscem zameldowania,
  • minimum wiekowe wynosi 13 lat,
  • nie jest konieczne przedstawienie zaświadczenia o zarobkach,
  • w przypadku założenia konta bankowego zdalnie lub telefonicznie, umowa zostanie przesłana kurierem do podpisu.

Jakie rodzaje kont bankowych istnieją?

W zależności od indywidualnych potrzeb można założyć w banku różne rodzaje rachunków. Podstawowe opcje to:

Konto osobiste/Rachunek bieżący/ROR

Jest to najpopularniejszy rodzaj konta bankowego, które posiada zdecydowana większość Polaków. To tutaj pracodawca przeleje Twoją pensję i stąd zapłacisz wszystkie miesięczne opłaty. Konto osobiste pozwala na wykonanie rozmaitych transakcji finansowych, takich jak:

  • wypłacenie gotówki za pomocą bankomatów (zarówno w Polsce, jak i za granicą),
  • wpłata gotówki za pomocą wpłatomatów,
  • realizacja transakcji bezgotówkowych,
  • zlecanie stałych przelewów (np. na pokrycie rachunku za prąd, gaz czy wodę),
  • korzystanie z płatności zbliżeniowych BLIK.

Zakładając konto osobiste, bank zaproponuje Ci (często za darmo) kartę debetową i/lub kredytową, które ułatwią płatności i pozwolą Ci ograniczyć ilość przechowywanej gotówki. Stan swojego konta, historię transakcji i inne związane z nim informacje w łatwy sposób sprawdzisz na stronie internetowej banku lub dzięki dedykowanej aplikacji mobilnej.

Mając konto osobiste w danym banku, łatwiej Ci też będzie uzyskać jego zgodę na kredyt czy pożyczkę.

CIEKAWOSTKA:

Według raportu „Puls Biznesu” za IV kwartał 2022 istnieje w Polsce ponad 6,5 mln rachunków osobistych typu ROR. Najczęściej wybierane przez Polaków banki to:

  • PKO Bank Polski,
  • Bank Pekao,
  • Santander Bank Polska.

Konto oszczędnościowe

Ten rodzaj konta skierowany jest do klientów szukających wygodnego sposobu na oszczędzanie. Jest ono często oferowane przez bank razem z rachunkiem bieżącym, może być jednak otwarte osobno.

Gromadzenie środków na koncie oszczędnościowym to świetny sposób, aby zbudować tzw. poduszkę finansową pozwalającą pokryć nieprzewidziane wydatki związane z chorobą, utratą pracy, remontem czy naprawą.

Podstawową korzyścią z przechowywania pieniędzy na koncie oszczędnościowym jest jego oprocentowanie, co dla właściciela oznacza dodatkowy zysk z odsetek. W przeciwieństwie do lokat konto oszczędnościowe pozwala na łatwy dostęp do swoich pieniędzy i możliwość ich wypłaty (całkowitej lub częściowej) w dowolnej chwili, bez utraty odsetek lub innych kar finansowych.

PAMIĘTAJ:

Odsetki, które możesz zarobić na koncie oszczędnościowym, są obecnie niższe niż poziom inflacji, nie uchronią zatem Twoich pieniędzy przed utratą wartości. Najwyższe oprocentowanie oferowane w maju 2023 to 8,25% przez 90 dni.

Wybierając, w jakim banku otworzyć rachunek oszczędnościowy, sprawdź dodatkowe wymogi związane z utrzymaniem minimalnego salda lub realizacją cyklicznych wpłat. Pamiętaj również, że zysk z odsetek objęty jest tzw. podatkiem Belki o wysokości 19%.

Konto walutowe

Ten rodzaj konta umożliwia przechowywanie i zarządzanie środkami w walutach obcych.

Banki w Polsce pozwalają na otwarcie konta w:

  • euro,
  • dolarach amerykańskich,
  • niektórych innych walutach, takich jak funt brytyjski, frank szwajcarski, korona szwedzka czy jen japoński.

Możliwe jest też otwarcie konta wielowalutowego.

Kluczową zaletą konta walutowego jest możliwość realizowania transakcji w danej walucie bez konieczności kupowania jej od banku za złotówki po nie zawsze korzystnym kursie. Jest to korzystne zwłaszcza dla osób, które często wyjeżdżają za granicę lub takich, które przeprowadzają międzynarodowe transakcje finansowe.

Założenie konta walutowego pomaga osobom posiadającym dochody lub kredyty w innej walucie chronić się przed ryzykiem strat powodowanym wahającym się kursem wymiany. Pozwala też na oszczędzanie w walucie bardziej stabilnej lub o większym potencjale wzrostu niż złotówka.

WAŻNE:

Analizując potencjalne zyski z konta walutowego, nie zapomnij wziąć pod uwagę kosztów związanych z jego prowadzeniem i przewalutowaniem.

Minusy posiadania konta bankowego

Jak widzisz, pozytywnych aspektów posiadania rachunku w banku – czy to bieżącego, walutowego czy oszczędnościowego – jest wiele. Nie oznacza to jednak, że takie rozwiązanie jest zupełnie pozbawione negatywów.

Potencjalne problemy związane z utrzymaniem pieniędzy na koncie bankowym mogą wynikać z:

  • konieczności uiszczenia opłat za prowadzenie konta i za towarzyszące mu produkty (karty, linia kredytowa). W niektórych bankach zapłacisz również za wypłatę gotówki z bankomatu, przelewy i wspomniane wyżej przewalutowanie,
  • wymogu utrzymania minimalnego salda,
  • ryzyka zamrożenia części lub całości środków na koncie w przypadku problemów ze spłatą kredytu, podejrzenia oszustwa finansowego czy nawet zwykłej kontroli regulacyjnej,
  • możliwości problemów technicznych lub awarii systemu, w wyniku której środki w banku będą czasowo niedostępne,
  • utraty anonimowości poprzez pozostawiony ślad finansowy.

Dwa konta w jednym banku lub konta w różnych bankach – czy jest to możliwe?

Zastanawiasz się, czy można mieć dwa konta w tym samym banku? Ależ tak, bank zwykle nie stawia żadnych problemów, jeśli klient chce otworzyć w nim drugi lub kolejny rachunek, bez względu na jego rodzaj. Możesz mieć zatem kilka rachunków bieżących, kont oszczędnościowych, a także trzymać różne waluty – każda na osobnym koncie walutowym.

Analogicznie, nie ma zastrzeżeń, abyś otworzył konta w kilku różnych bankach – prawo bankowe nie przewiduje ekskluzywności w tym zakresie. Pytanie tylko, jaką miałbyś mieć korzyść z takiej decyzji, prawda? Przecież kilka kont oznacza prawdopodobnie wyższe koszty ich utrzymania.

Powodów do otwarcia kilku kont w tym samym banku może być sporo:

  1. rozdzielenie posiadanego kapitału na kilka części i przeznaczenie każdej z nich do różnych celów,
  2. łatwiejsze zarządzanie pieniędzmi (np. ustawienie automatycznych przelewów z konta osobistego na konto oszczędnościowe, wygodne i szybkie przelewy między kontami),
  3. optymalizacja kosztów i zysków – często banki oferują lepsze warunki, jeśli otwiera się w nich kolejne konto. Z drugiej strony, oprocentowanie na koncie oszczędnościowym może być wyższe niż na rachunku bieżącym, co przyniesie Ci większe zyski,
  4. dostęp do dodatkowych usług i produktów – na przykład preferencyjne warunki kredytowe, darmowa karta kredytowa itp.
  5. możliwość uzyskania pomocy w razie problemów i wątpliwości związane z kontami w jednym miejscu.

RADA SPECJALISTY

Decydując, w jakim banku wziąć kredyt (zwłaszcza na dużą kwotę), sprawdź, co mają do zaoferowania inne banki i weź pod uwagę wszystkie koszty – nie tylko oprocentowanie. Może się okazać, że oferta banku, w którym posiadasz konto, wcale nie jest najlepsza.

Jedno konto dla dwóch osób – czy ma sens?

Słyszałeś może, że ktoś ze znajomych dzieli rachunek bieżący ze współmałżonkiem lub też ma z nim wspólne konto oszczędnościowe? Zastanawiasz się, w jakich sytuacjach takie rozwiązanie może być przydatne? Wyjaśniamy!

  1. Jeśli dana para lub małżeństwo traktuje wygenerowany dochód jako wspólny, posiadanie jednego konta, do którego oboje mają dostęp, ułatwia zarządzanie środkami, monitorowanie wykonywanych transakcji, podejmowanie poinformowanych decyzji finansowych i planowanie budżetu domowego.
  2. Wspólne konto oszczędnościowe to swego rodzaju skarbonka, do której obie osoby mogą przelewać pieniądze przeznaczone na wspólny cel (urlop, zakup samochodu, wykształcenie dzieci itp.). Gromadzenie pieniędzy pochodzących z różnych źródeł na jednym koncie upraszcza nadzór nad nimi i jasno pokazuje całkowity poziom oszczędności. Poza tym większy kapitał zgromadzony na koncie oszczędnościowym przynosi wyższe odsetki.
  3. Koszty związane z utrzymaniem wspólnego konta bankowego dzielą się po równo na jego właścicieli. Dzięki temu część przypadająca na każdego z nich jest odpowiednio niższa.
  4. Mając jeden rachunek bieżący lub walutowy, współwłaściciele unikają konieczności przelewania środków między sobą i wybierania gotówki, aby przekazać ją drugiej osobie, co również może obniżyć opłaty bankowe.

WAŻNE:

Posiadanie wspólnego konta bankowego wymaga wzajemnego zaufania oraz dobrej komunikacji i współpracy. Konflikty i nieporozumienia między współwłaścicielami mogą sprawić, że zarządzanie środkami dostępnymi na koncie będzie utrudnione.

Posiadanie kilku kont bankowych niesie ze sobą szereg potencjalnych korzyści, może jednak zwiększyć związane z nimi koszty. Decydując się na otwarcie dodatkowego konta, dokładnie sprawdź, co oferuje Ci Twój bank oraz jak ta oferta wygląda w porównaniu z innymi bankami.

Q&A

Polskie prawo określa, że minimalny wiek pozwalający na otwarcie własnego konta w banku to 18 lat, jednak istnieje możliwość, aby zrobić to już od 13 lat (pod warunkiem uzyskania zgody rodziców). Konto dla nastolatka znajduje się w ofercie wielu banków komercyjnych i daje niemal takie same możliwości, jak konto dla dorosłego.

Możliwe jest również otwarcie konta „junior” dla dziecka poniżej 13. roku życia, jednak nie jest to klasyczny rachunek bankowy, a jedynie jedno z kont przypisanych do rachunku rodzica. Kontrolę nad środkami prowadzi zatem rodzic.

Teoretycznie nie ma w tym zakresie limitów, jednak według prawa bank musi zweryfikować każdą transakcję na kwotę wyższą niż 15 tysięcy euro (lub jej równoważności w innej walucie). Jeśli uzna, że pochodzenie tej kwoty jest podejrzane, zgłosi to do Generalnego Inspektora Instytucji Finansowych. Inspektorat z kolei może poinformować Urząd Skarbowy, a w skrajnych wypadkach nawet Policję. Niektóre banki ustawiają limit niższy niż 15 tysięcy euro.

Specyficzne wymogi mogą się różnić w zależności od banku, zawsze jednak należy spełnić trzy podstawowe:

  • pełnoletność obu właścicieli i ich pełna zdolność do czynności prawnych,
  • podpisanie wspólnej zgody na otwarcie konta,
  • okazanie obu dowodów tożsamości i podanie adresów korespondencyjnych.