W obecnych, niestety dość niestabilnych politycznie i gospodarczo czasach, wielu rodziców z niepokojem myśli o przyszłości swoich dzieci. Czy będzie je stać na studia? Gdzie zamieszkają, gdy się usamodzielnią? Za co będą żyły, jeśli nie od razu znajdą pracę? Aby ułatwić swoim latoroślom start w „dorosłe życie”, wielu z nas zaczyna na ten cel oszczędzać, zwłaszcza że sprzyja temu uruchomiony kilka lat temu rządowy program 500+.
Oczywiście oszczędzanie na przyszłość dzieci jest doskonałym pomysłem pod warunkiem, że nasza sytuacja finansowa nam na to pozwala. Jeśli nie mamy długów, regularnie odkładamy na swoją własną emeryturę i posiadamy wystarczającą „poduszkę” finansową na wypadek choroby lub nieprzewidzianych wydatków, warto pomyśleć o zabezpieczeniu przyszłości swoich dzieci.
Biorąc pod uwagę, że ten rodzaj oszczędności jest najczęściej długookresowy, rodzice zwykle są zainteresowani takimi produktami finansowymi, które dają im możliwość realizowania regularnych (najlepiej comiesięcznych) wpłat o niezbyt wysokiej wartości.
Co więcej, szukają metod oszczędzania zapewniających jak największe bezpieczeństwo odkładanym środkom. Owszem, dobrze byłoby, aby oszczędzany kapitał dodatkowo zarabiał na siebie, ale z drugiej strony zbyt ryzykowne inwestycje, które mogą doprowadzić do jego pomniejszenia, są najczęściej wykluczane.
Dzisiaj natomiast przeanalizujemy bardziej szczegółowo różne możliwości lokowania oszczędności, które mają kiedyś wspomóc nasze dzieci.
Konto oszczędnościowe
Jedną z najbezpieczniejszych form oszczędzania jest oczywiście bankowe konto oszczędnościowe. W odróżnieniu od rachunku bieżącego jest ono oprocentowane 0,5-3% w skali rocznej, co oznacza, że odkładane pieniądze będą na siebie zarabiać lub przynajmniej nie tracić na wartości. Należy pamiętać, że stopa oprocentowania kont oszczędnościowych jest zmienna, co sprawia, że nasze oszczędności raz będą przynosiły więcej zysku, a raz mniej.
Inną ważną cechą kont oszczędnościowych jest to, że gromadzone na nich środki są dla nas dostępne w każdym momencie. Z jednej strony jest to jak najbardziej pozytywne - mogą się zdarzyć sytuacje, kiedy niestety będziemy zmuszeni skorzystać z pieniędzy odkładanych dla dzieci. Ale z drugiej strony, sens oszczędzania jest taki, aby zgromadzonego kapitału nie ruszać. Wobec tego taka łatwa dostępność środków może się okazać zbyt wielką pokusą.
Jeśli zdecydujemy się, że konto oszczędnościowe to najlepsza lokata na przyszłość naszych dzieci, musimy się oczywiście zdecydować, jaki bank wybrać. Poniżej przedstawiamy kilka najbardziej atrakcyjnych ofert, jakie są obecnie dostępne na rynku bankowym.
| BANK | NAZWA KONTA | OPROCENTOWANIE | DODATKOWE CECHY |
|---|---|---|---|
| Credit Agricole | Rachunek Oszczędzam | 3% w skali roku, dla kwot do 20 000 zł (przy miesięcznych wpłatach min. 300 zł 2% w skali roku - przy niższych wpłatach |
|
| Alior Bank | Konto Oszczędnościowe | 3% dla posiadaczy Konta Jakże Osobistego 0,5% dla pozostałych klientów |
|
| City Handlowy | Konto Superoszczędnościowe | 1,50% w skali roku dla środków poniżej 20 000 zł dla środków powyżej 20 000 zł oprocentowanie 0,1% w skali roku |
|
Fundusz inwestycyjny
Inną opcją, jaka jest dostępna dla rodziców chcących ulokować oszczędności dla swoich dzieci, są fundusze inwestycyjne. Ich podstawową zaletą jest zdecydowanie wyższy niż w przypadku lokat bankowych potencjał zysku (4-5% w skali roku, czasami nawet powyżej 10%).
Niestety wyższe możliwości powiększania kapitału wiążą się jednocześnie z większymi opłatami (prowizje i opłaty transakcyjne) oraz większym ryzykiem strat. Biorąc jednak pod uwagę specyfikę rynków finansowych i fakt, że naszym zamierzeniem jest lokata wieloletnia, potencjalne straty powinny zostać skompensowane w czasie.
Co więcej, oddając pieniądze w ręce fachowców, możemy liczyć na to, że pomogą nam odpowiednio zdywersyfikować naszą inwestycję, dobrać zalecany poziom ryzyka, długość i politykę inwestycji.
Do innych zalet funduszy inwestycyjnych należą:
- transparentność - są one ściśle regulowane przepisami prawnymi
- duży wybór
- dostęp do dodatkowych usług - takich jak darmowe analizy, infolinia, szkolenia itp.
- niski próg wejścia - czyli wymagana kwota początkowej inwestycji
- możliwość inwestycji na rynkach zagranicznych
Organizacje, które zarządzają funduszami to Towarzystwa Funduszów Inwestyjnych (TFI). Aby zainwestować w wybrany fundusz, możemy otworzyć rachunek bezpośrednio w TFI albo wykorzystać do tego nasz bank (inwestowanie w fundusze jest popularnym produktem oferowanym przez wiele banków). W obu przypadkach za nasze pieniądze kupujemy tzw. jednostki uczestnictwa, których cena jest na bieżąco aktualizowana w zależności od sytuacji na rynku.
Poziom ryzyka danego funduszu najczęściej jest oceniany według przyjętej 7-stopniowej skali SRRI (ang. Synthetic Risk and Reward Indicator). Poniżej przedstawiamy, jak wygląda odchylenie standardowe ryzyka dla każdej z siedmiu klas.
Do najbezpieczniejszych rodzajów funduszy należą fundusze gotówkowe i pieniężne oraz fundusze obligacyjne, które inwestują głównie w obligacje i bony skarbowe. Średni poziom ryzyka wykazują tzw. fundusze zrównoważone i stabilnego wzrostu. To właśnie te cztery kategorie funduszy najbardziej nadają się na długoterminową inwestycję kapitału z myślą o naszych dzieciach.
Natomiast do najbardziej ryzykownych należą fundusze akcyjne, które większość kapitału inwestują w akcje spółek giełdowych. A na giełdzie wiadomo, można sporo zarobić, ale i sporo stracić.
Lokata bankowa
Lokata bankowa, inaczej zwana depozytem bankowym, to kolejny sposób na to, by w bezpieczny i w miarę rentowny sposób oszczędzać na start w dorosłość naszych dzieci. Pod względem zysku wydaje się ona rozwiązaniem pośrednim między zwykłym kontem oszczędnościowym a funduszem inwestycyjnym. Bezpieczeństwo lokaty zapewnia solidność banku i sytuacja gospodarcza.
Czym się różni lokata bankowa od zwykłego konta oszczędnościowego?
Przede wszystkim tym, że przechowywane tam pieniądze są dla nasniedostępnena cały okres trwania lokaty. Bank inwestuje je w kredyty, pożyczki itp. Lokata długoterminowa - bo taka właśnie interesuje nas z punktu widzenia oszczędzania długookresowego - jest zawierana na określony czas (od 12 do 60 miesięcy), a środki można na niej deponować jedynie w momencie jej otwarcia.
Jest to więc stosowne rozwiązanie dla takich rodziców, którzy zebrali już odpowiedni kapitał. Odsetki są naliczane najczęściej wraz z wygaśnięciem lokaty i wynoszą około 3-4% w skali rocznej. Jej okres trwania można odnowić.
Poniżej porównujemy kilka dostępnych na rynku lokat długookresowych:
| BANK | NAZWA LOKATY | OPROCENTOWANIE ROCZNE | OKRES | CECHY |
|---|---|---|---|---|
| Inbank | Lokata standardowa | od 1,30% do 2,5% | od 3 miesięcy do 5 lat |
|
| Santander | Lokata bonusowa | 1,8% (pod warunkiem jednoczesnego podpisania umowy o kartę kredytową) | 6 miesięcy |
|
| BOŚ Bank | EKOlokata Na Lata | 0,75% + bonus 0,50%, jeśli wraz z lokatą założymy rachunek oszczędnościowo rozliczeniowy | 2 lata |
|
Polisa lokacyjna
Specyficznym rodzajem lokaty bankowej jest tzw. polisa lokacyjna. Ten rodzaj inwestycji oszczędnościowych stał się bardzo popularny wraz z wprowadzeniem w 2002 roku tzw. podatku Belki od dochodów kapitałowych, według którego wszystkie zyski kapitałowe (w tym zyski uzyskane z oszczędności) są objęte 19% podatkiem. Za jedyny wyjątek uznano odszkodowania wypłacane z polis ubezpieczeniowych na życie, co dało bankom pomysł na dodanie lokatom długoterminowym cech takiej właśnie polisy.
Tak więc zasadnicza różnica między zwykłą lokatą a polisą lokacyjną leży w tym, że od tej drugiej nie przyjdzie nam zapłacić podatku. Nie przekłada się to jednak automatycznie w wyższy poziom zysku - czasem banki proponują niższe oprocentowanie dla polis niż dla lokat. Aby mieć pewność, ile możemy zarobić w obu przypadkach, należy zawsze porównać stopy procentowe netto.
Tym, co pozytywnie wyróżnia polisę lokacyjną, jest fakt, że jest ona związana z ubezpieczeniem na życie. Jakie to ma dla nas znaczenie? Otóż w przypadku śmierci właściciela polisy zgromadzony kapitał wraz z odsetkami jest wypłacany wskazanej osobie bez postępowania spadkowego i bez konieczności zapłaty podatku.
Jak widać, polski rynek finansowy udostępnia szereg różnych możliwości w zakresie lokaty kapitału, który w przyszłości mamy zamiar przekazać naszym dzieciom. Aby móc wybrać tę najbardziej odpowiednią, należy zastanowić się, jak długo chcemy oszczędzać, jakie kwoty jesteśmy w stanie wpłacać, jaki poziom ryzyka jesteśmy skłonni zaakceptować i ile chcielibyśmy zyskać.
Jeśli nie znamy się zbytnio na inwestowaniu, najlepiej poprosić o fachową poradę niezależnego specjalisty, który z pewnością pomoże nam odpowiednio dobrać taki produkt lub grupę produktów, które najbardziej będą odpowiadały naszym oczekiwaniom. Miejmy nadzieję, że nasze dzieci docenią ten wysiłek i będą się uczyć na naszym przykładzie.
